Stille getuigen, harde feiten
Het voormalig militair vliegveld Twente wordt voor een groot deel omgevormd tot natuur. Samen met Paul de Kort hebben we een ontwerp gemaakt voor een belevingsroute door dit nieuwe natuurgebied. De historie van het gebied als vliegveld in de Tweede Wereld Oorlog en de Koude Oorlog hebben we gecombineerd met de nieuwe natuurfunctie.
De belevingsroute start bij de plattegrond van het oude hotel met hangar, hier ontstond het burgervliegveld. De heide was de start en landingsbaan. Op de plaats van de verkeerstoren wordt een nieuwe uitkijktoren gebouwd.
We lopen door naar het Air Fuel Station Zuid; een tankstation voor vliegtuigen uit de Koude oorlog. Dit bouwwerk, dat voor een groot deel onder de grond lag is omgevormd tot Parallax (het kijken met twee ogen). De twee brandstoftanks zijn opengewerkt lijken als ogen het landschap te bespieden. Op de bodem van de tanks liggen RVS bollen die de wolkenlucht en omgeving reflecteren. Via twee tunnels, die uit komen in brandstoftanks, ziet de wandelaar een mysterieuze bol voor de deur zweven. in de bol is het landschap als mini kunstwerk zichtbaar. De grondwallen, die tegen de tanks zijn opgeworpen, dienen als vogelspotplaats.
Het ensemble van het tankstation is in het landschap zichtbaar; oude taxibanen zijn vochtige laagten, de opstelplaats is een lange betonstrip en de explosiegrondwal is vervangen door een stobbewal.
Vervolgens komen we bij het testgebouw C26. Hier werd getest of de motoren van straaljagers goed waren gerepareerd. Het gebouw is ontmanteld. Alleen de markante roldeuren en de constructie zijn blijven staan. Het testgebouw C26 is omgedoopt in Doppler. In het frame hangen geluiddouches met geluiden van vliegtuigen en vogels die op de vliegbasis voorkomen c.q. voorkwamen. Tussen de lamellen zijn vier oorlogsverhalen te horen. In de absis, het heiligdom met zicht op het veld, is een veldleeuwerik te horen. De doelsoort van het nieuwe natuurgebied.
Na het testgebouw lopen we naar de schietbanen uit de Tweede Wereldoorlog. De taxibaan naar de boordschietbaan is vrij gemaakt van beplanting. Door ook de beplanting in de bermen te verwijderen ontstaat een monumentale ruimte die Doppler verbind met de Target. Aan het eind van de taxibaan staat een zogenaamde kogelvanger waar de kogels van vliegtuigen werden opgevangen. Het silhouet van een straaljager wordt in het beton gefraist. Op deze plek werden de boordwapens gecallibreerd.
Het gebouw wordt gerestaureerd en hebben we Target genoemd. In het hek dat aande voorzijde wordt aangebracht is een trillingspatroon van kogels ( en vleermuizen) zichtbaar. In de kogelvanger, achter het hek, worden in de donkere ruimte spiegels geplaatst waardoor de targets als het ware oplichten.
Het hek is zo gemaakt dat vleermuizen gebruik kunnen maken van deze ruimte. Inde kogelvanger zijn vleermuiskasten geplaatst.
Boordschietbaan met kogelvanger/Target (visualisatie Paul de Kort)Vlakbij ligt de handschietbaan. Hier zijn alle bijgebouwen verwijderd en is de beplanting geruimd. Vanaf het betonvlak, waar de militairen met mitrailleurs lagen, is de schietbaan zichtbaar. De vele schampschoten(ricochet schot) zijn nog steeds in de houten bekleding zichtbaar. Dit object hebben we daarom Ricochet genoemd. Het hek dat hier geplaatst is verbeeld de vele schoten die hier afgevuurd zijn, bij oefeningen en executies.
Het project is in 2015-2017 uitgevoerd. De opening heeft in april 2016 plaatsgevonden, medio juni zijn alle kunstwerken klaar. Het terrein is vrij toegankelijk.
Meer informatie over ligging van de kunstwerken is te vinden op de officiële site van Vliegbasis Twente.
fotografie Paul de Kort